Uitgelezen?! december 2017
In mijn eerste column, die verscheen in januari 2017, schreef ik over de meest indrukwekkende zin die ik ooit las: ‘Niets bestaat dat niet iets anders aanraakt.’ – op papier gezet door Jeroen Brouwers. Deze zin bleek voor mij op één gebied bij uitstek toepasbaar: zelfontwikkeling door middel van literatuur.
Het afgelopen jaar heb ik veel mogen ervaren. Ik heb tweemaal de Literaire Salon vorm mogen geven, waar ik bijzonder interessante gesprekken heb gevoerd over literatuur en het leven. De Toverberg van Thomas Mann verscheen in 1924, maar de thema’s die worden aangesneden in de roman bleken ook op onze huidige maatschappij nog van toepassing. De tweede salon ging over De dood van Murat Idrissi van Tommy Wieringa, een roman die slechts 128 pagina’s telt en waarover mij werd gevraagd: waarom bespreek je zo’n dun boekje? Het mooiste aan deze vraag vond ik het antwoord dat erop werd gegeven: twee avonden hebben we geamuseerd gesproken over een dun boekje, waarover de meningen breed uiteenliepen. De gesprekken die ik samen met de deelnemers van de salons voerde, zetten mij altijd aan het denken. Wat vond ik ergens van, hoe stond ik tegenover bepaalde kwesties, en belangrijker voor mij nog: wat heeft de roman met mij gedaan?
Ook in mijn eigen tijd las ik. Over eenzaamheid, over doorzettingsvermogen en over personages die het vooral goed proberen te doen maar het niet kunnen. Over hoe het leven iemand soms kan verwoesten, maar soms ook kan laten opbloeien. Over problemen die onoplosbaar lijken, maar die met geduld en zelfreflectie toch op te lossen zijn. Over groei, volwassen worden en een positie vinden in de maatschappij. Over anders zijn en daar je weg in vinden. Over een verscheurde maatschappij die verdacht veel lijkt op de wereld waarin wij leven. Over het niet accepteren van jezelf en daardoor in de problemen komen. Over de zon en het licht die de donkere dagen aflossen.
Aan het eind van al deze ervaringen kan ik, wederom, concluderen dat literatuur verbindt. Literatuur verbindt mij met mijzelf, met anderen en anderen weer met anderen. Ik ben dankbaar voor wat ik heb mogen ervaren, allemaal dankzij een eerste aanraking met het Literair Café Venray toen ik met duizend-en-één post-its in Stikvallei deelnam aan een gesprek met de schrijver Frank Westerman. Ik kan alleen maar hopen dat voor ieder die dit leest iets soortgelijks geldt, dat ieder is aangeraakt door iets of iemand en dat dit zijn of haar leven heeft verrijkt. Voor nu wens ik u allen een goede jaarwisseling – dat 2018 een prachtig jaar mag worden.
