Uitgelezen?! februari 2022

Boeken toen en nu ….

Het kan slechts een indruk zijn, of ook niet. Het kan aan Corona liggen of niet. Het kan een andere reden of oorzaak hebben, maar er wordt meer geschreven en in eigen beheer uitgegeven bij een digitale uitgeverij door niet-broodschrijvers.
Deze veelal kleine boeken, tussen de honderd en honderdvijftig pagina´s gaan van fictie naar non-fictie, over poëzie, essays, reisverhalen, persoonlijke ontboezemingen, biografieën en via familiegeschiedenissen, historische en persoonlijke belevenissen, kinderboeken naar sprookjes.  Er zitten juweeltjes tussen, maar ook pulp, zoals overigens ook bij alle andere uitgaves. Snuffel eens rond op de website van bijvoorbeeld Boekscout of Mijn bestseller.nl. Je weet niet wat je vindt.

Eerst een paar cijfers: Elke dag verschijnen er 57 nieuwe boeken in het Nederlands. 68 % van alle Nederlanders vindt zijn of haar levensverhaal interessant genoeg voor een boek! In andere cijfers: 1.000.000 Nederlanders willen een boek schrijven over hun leven en uitgeven. Inmiddels liggen 300.000 manuscripten kant en klaar te wachten op en te lonken naar een uitgever!
Hier begint het pas, ….. eigenlijk …. hier stopt het, stagneert het …. . Want maar liefst 98% van alle   bij uitgeverijen aangeboden manuscripten wordt naar de prullenbak verwezen. Met andere cijfers:          ruim 30.000 manuscripten! Slechts 2% haalt de pers!
In 2021 zijn er in Nederland 43,1 miljoen boeken verkocht. De helft van de boekenomzet is afkomstig van de verkoop van 2 procent van alle beschikbare titels, zo berekende KVB Boekwerk Monitor. De andere helft van de verkochte boeken komt voor rekening van de overige 98 procent. Bij fictie genereert 0,8 % van alle boeken de helft van de verkoop, waarbij 16% van deze boekenomzet wordt gehaald uit boeken uit de bestseller top 100.
Inclusief vertalingen, herdrukken enzovoort komen er per jaar 17.000 tot 18.000 al dan niet nieuwe titels op de markt. Hoeveel “amateurboeken” daarnaast nog worden uitgegeven weet niemand. Wel, dat de oplages klein zijn. Een paar exemplaren voor familie, vrienden, bekenden en voor de lokale boekhandel of, bij gebrek daaraan, te koop in de plaatselijke super ….
Wanneer je een BN-er bent en je ook nog bij Matthijs of aan een andere talkshowtafel  hebt gezeten, stimuleert dat de verkoop van je boek enorm. Maar dat zegt niks over de kwaliteit van een boek. Bij deze uitgaves zit wat mij betreft een flink stuk van de hierboven eerder door mij aangestipte pulp. Als schrijver, zeker als beginnend schrijver is het heel moeilijk, schier onmogelijk om voor je boek een uitgever te vinden. Vaak blijft alleen over om je boek in eigen beheer bij een digitale uitgeverij en in een kleine oplage uit te brengen. Maar verreweg de meeste manuscripten blijven manuscript en worden nooit boek.

Als lezer heb je het ook niet makkelijk. Hoe selecteer je boeken die je de moeite van het lezen waard vindt uit die massa publicaties? Ik mis nu toch wel de ouderwetse boekhandel uit mijn jeugd. Waar je een halve middag rondsnuffelt in boeken bladert, stukjes leest en uiteindelijk al dan niet een keuze maakt  Zo mis ik ook de platenzaak van vroeger. De andere helft van die middag Lp’s op laten zetten en luisteren en al dan niet met een Lp de winkel uitstappen.
Ik moet afgaan op ‘van horen zeggen’, de Brommer op Zee zondagavond en wat Bol.com van een boek zegt, maar natuurlijk ook van de andere leden van mijn leeskringen ….. aan hen heb ik wel het meeste aan ….. !

Jan Thijssen (bestuurslid van Literair Café Venray)