Uitgelezen?! januari 2020

De Nederlandse taal leidt op verschillende fronten regelmatig tot gespreksstof of discussie. De studie Nederlandse Taal en Cultuur is niet een van de meest populaire studies, net zoals de functie van docent Nederlands niet tot de meest populaire beroepen behoort. Op een enkele universiteit is de studie Nederlands geschrapt en de tekorten aan docenten Nederlands zijn nog niet opgevuld – maar het is niet allemaal kommer en kwel in het vakgebied van neerlandici. De Nederlandse taal ligt ook vaak op een positieve manier onder de loep: er wordt veel wetenschappelijk onderzoek verricht, maar ook door het bredere publiek wordt er regelmatig nagedacht en geschreven over hoe de Nederlandse taal werkt.

Hun hebben, het meisje die, we zijn groter als hun: slechts enkele voorbeelden van hoe de Nederlandse taal vandaag de dag (ook) gebruikt wordt. Daarnaast hebben we natuurlijk ook nog te maken met de zogenaamde sms-taal (of inmiddels misschien al wel Whatsapptaal), afkortingen die gebruikt worden op verschillende platformen en ook de invloed van straattaal mogen we niet uitvlakken. Kortom: de Nederlandse taal is onderhevig aan verandering, invloeden uit diverse hoeken en doelgroepen.

Iemand die daar veel meer van weet is senior-onderzoeker en hoogleraar Historische taalkunde Nicoline van der Sijs. Van der Sijs publiceerde onder meer het Van Dale Groot Leenwoordenboek, Taal als mensenwerk en Nederlandse woorden wereldwijd. Ook is ze oprichter van de etymologiebank.nl en werkt ze bij Onze Taal. Eind vorig jaar, november 2019, bracht ze het boekwerk 15 eeuwen Nederlandse taal uit, waarin ze de evolutie van de Nederlandse taal beschrijft.

Eén van de dingen die naar voren komt in de discussie over de Nederlandse taal, is de invloed van het Engels op het Nederlands. Van der Sijs trekt wat dat betreft een interessante conclusie in haar boek. Volgens haar is het Nederlands namelijk al eeuwenlang een taal die leeft van taalcontact. Andere talen, verschillende dialecten en sociolecten komen met elkaar in aanraking en oefenen zo hun invloed op elkaar uit, wat kan leiden tot nieuwe taalverschijnselen.

Van der Sijs besteedt aandacht aan allerlei interessante taalcontacten uit bepaalde periodes en de maatschappelijke veranderingen die toen van invloed op de taal waren. Daarnaast werkt ze ook uit hoe de klanken, woordvormingen, zinsbouw en vormen zijn beïnvloed door die maatschappelijke veranderingen. In 256 pagina’s wordt u meegenomen door de geschiedenis van de Nederlandse taal.