Uitgelezen?! november 2018
Taal stelt mensen in staat om te communiceren. Vaak via de gesproken vorm, maar ook via de schriftelijke vorm – denk aan brieven, sms’jes, Whatsappberichten en e-mails. Vandaag de dag is je boodschap de wereld in sturen misschien wel makkelijker dan ooit: met een simpele druk op de knop kun je veel mensen tegelijk bereiken en binnen een mum van tijd is de informatie die je wil verzenden aan de andere kant van de wereld. Met de huidige technieken worden screenshots gemaakt en gedeeld en worden taalboodschappen in beeld vereeuwigd. Zo ook de taalfoutjes die gemaakt worden.
De maand december staat voor de deur. Pakjes in schoenen, pakjes in de schoorsteen en pakjes onder de kerstboom: meer dan voldoende mogelijkheden om iemand (of jezelf) blij te maken met een vermakelijk taalcadeau. In Taal voor de leuk van Paulien Cornelisse gaat de schrijfster op onderzoek uit. Ze pluist miscommunicaties, taalvernieuwingen en bizarre gesprekswendingen uit en doet hiervan verslag in haar laatste boek.
‘Dirk keek, leerde en klaagde nooit’, ‘Non bevalt van Fransiscus’ en ‘FC Twente en FC Dordrecht hebben zondag hetzelfde doel’. ‘Oma’s soep – bereid met echte oma’s en opa’s’, ‘Fiscus in pot’ en ‘Zoethoud thee’. Allemaal voorbeelden van taalfoutjes, die in het dagelijks leven voor enige hilariteit en miscommunicatie kunnen zorgen. In Een topjaar voor eikels – de grappigste taalkronkels uit de media, uitgegeven door Genootschap Onze Taal, zijn de grappigste misverstanden uit de media verzameld.
Een derde vorm van taalverbastering die voor lachwekkende situaties kan zorgen, is het zogenaamde steenkolenengels. Deze vorm van Engels wordt gesproken door Nederlanders die de Engelse taal onvoldoende beheersen. Een bekend voorbeeld hiervan is ‘The death or the gladioli’ van Louis van Gaal. Andere voorbeelden zijn ‘We go in sea with you’, ‘I have you in the holes’ en ‘There comes the monkey out of the sleeve’. Het boek waarin deze grappige uitspraken zijn opgenomen heet I always get my sin.
Anno 2018 is het misschien makkelijker dan ooit om je mening en boodschap te uiten, zeker onder het mom van ‘vrijheid van meningsuiting’. Toch wordt er van alles gezegd en geschreven dat vaak op de grens van het algemeen aanvaardbare balanceert of zelfs over die grens heen gaat. De boeken die ik hierboven beschreven heb, bieden wellicht wat tegenwicht aan de scherpe uitingen en maken ruimte voor wat luchtige communicatie. Leuk voor tijdens de kerstborrel of oudjaarsavondquiz.