Uitgelezen?! oktober 2018

Een paar weken geleden sprak ik in mijn eindexamenklassen van het vwo over Gerard Reve. Ik liet een videofragment zien van een huldiging in de Allerheiligste Hartkerk te Amsterdam, een plek die Reve zelf gekozen had. Zijn beweegreden daarvoor was dat hij geen grotere poppenkast uit had kunnen kiezen dan deze ruimte, ook wel een theater genoemd door hem. Naderhand sprak ik met leerlingen over de impact van zo’n boodschap en hoe vandaag de dag omgegaan wordt met het uiten van meningen of visies, al dan niet in de literatuur.
Het lijkt erop dat we tegenwoordig in de maatschappij vaak recht tegenover elkaar staan. Niet alleen online, maar ook offline. De nuance is op verscheidene momenten ver te zoeken en de manier waarop er vastgehouden wordt aan een eigen mening is geen opening tot een gesprek, maar een manier om een bepaalde tegenstelling nog wat extra kracht bij te zetten of om het eigen gelijk te behalen. Vaak wordt er ‘geluisterd’ om te reageren en niet om te begrijpen, met als resultaat dat we alleen maar verder van elkaar af komen te staan.
Wat heeft bovenstaande nu met literatuur te maken? Van 20 tot en met 25 november wordt het Wintertuinfestival in Nijmegen georganiseerd, waarbij de volgende vraag centraal staat: Wat horen we als we luisteren? Samen met onder andere schrijvers, studenten, gastsprekers, kunstenaars, docenten en bestuurders wordt er gesproken over een antwoord op die vraag. Moeilijk bespreekbare thema’s worden het hoofd geboden en wellicht lukt het ons allen om via literatuur nader tot elkaar te komen, of om in ieder geval begrip voor een ander op te brengen.
Een andere mogelijkheid om over hedendaagse thema’s na te denken is tijdens de tweede schrijversbijeenkomst van het Literair Café op zondag 11 november. Die ochtend is Hanna Bervoets te gast, die met haar laatste roman Fuzzie een modern-realistisch sprookje schreef over gemis en genegenheid. Daarnaast behandelt de roman de vraag in hoeverre affectie af te dwingen is. Deze ochtend belooft, net als de eerste schrijversochtend van dit seizoen, een succes te worden.